2011-11-03

Цэцэрлэгийн эрхлэгч (1)

Энэ удаагийн цуврал бичлэгээр цэцэрлэгийн эрхлэгч болон цэцэрлэгийн багш нарт юу анхаар ч ажиллах, яаж ажиллах талаар товч зөвлөгөө  өгнө.

Цэцэрлэгийн эрхлэгч нэгэн байгууллагыг удирддаг өөрийн мэдлэг боловсролыг байнга дээшлүүлж ажиллах нь зүйтэй. Мэдлэгээ дээшлүүлэхдээ:
  • сургуулийн өмнөх сурган, сэтгэл судлал,  арга зүй  зэрэг мэргэжлийн онол,
  • тал бүрийн өргөн мэдлэгтэй байх,
  • хүмүүжлийн үйл явцыг сайн мэдэх, мэдрэмжтэй байх,
  • судалгаа туршилт хийх, нэгтгэн дүгнэлт гаргаж байх асуудлуудыг анхаарч ажиллах нь чухал байдаг. 
  • ...
Цэцэрлэгийн  эрхлэгчийн үйл ажиллагаа  гурван чиглэлд чиглэгдэнэ. Үүнд:
  • хүмүүжлийн  үйл ажиллагаа болон заах арга зүйг удирдах,
  • цэцэрлэгийн аж ахуй  ба захиргааны асуудлыг шийдэх,
  • гэр бүлтэй ажиллах ба  эцэг эх болон  нийт хүмүүсийн  дунд сургуулийн өмнөх боловсролыг сурталчлах. 
Жишээ болгож энэ гурван чиглэлд юу хийж болохыг доор дурдлаа.

Хүмүүжлийн үйл ажиллагаа ба заах арга зүйг удирдахад дараах зүйлийг хийнэ. Үүнд:
  • цэцэрлэгийн хүмүүжил сургалтын хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд юуны өмнө цаг алдахгүй багш нарт  шинэ мэдээллээр туслалцаа үзүүлэх
  • багш нарын мэргэжлийн дагуу боловсролоо бие дааж дээшлүүлэхэд хяналт тавьж байх
  • хамт олноороо цэцэрлэгийн багшийн  үйл ажиллагаанд нь сууж ярилцах
  • багш нарын тэргүүний туршлагыг  судалж ,нэгтгэн дүгнэх,  сурталчлах ба нэвтрүүлэх
  • тодорхой сэдвээр бие биеийнхээ хүмүүжил сургалтын үйл ажиллагаанд суух
  • цэцэрлэгийн  хүмүүжил сургалтын үйл ажиллагаанд хяналт шалгалт хийх
  • багш нарын зөвлөгөөнөөр тодорхой асуудлыг хэлэлцүүлж байх
  • багш нарын дунд семинар  дадлага, сургалтууд явуулах
  • багш нарын дунд ялгавартай / туршлагатай ба шинээр ирсэн багш нар/ зөвлөгөө өгч байх
  • заах аргын кабинетыг / багшийг хөгжүүлэх төв /тохижуулж  тогтмол үйл ажиллагаа явуулах
  • шинэ  технологи, арга зүй, өөрийн ,бусад цэцэрлэгийн  болон гадаадын цэцэрлэгийн  багш нарын туршлагаас үзэсгэлэн гаргах
  • эцэг эхийн сурталчилгааны самбар ажиллуулах
  • нийгмийн  ядуу,  хэцүү гэр бүлтэй ажиллах
Цэцэрлэгийн эрхлэгч арга зүйчтэй ажиллах хэлбэрүүд
  • тухайн цэцэрлэгийн онцлог тохируулан  багш нарыг дахин бэлтгэх сургалт явуулах
  • семинар зөвлөгөөн явуулах
  • хичээл хүмүүжлийн ажилд дагуулан сууж  түүнд анализ дүгнэлт гаргах аргад сургах
  • дадлага  семинар явуулах
  •  нийт багш нарт болон ганцаарчлан зөвлөгөө өгөх
  • хүүхдийн цэцэрлэгийн үйл ажиллагааг  туршлагатай хүмүүстэй хамт  шалгалт явуулж оролцуулах

Нээлттэй үйл ажиллагаанд оролцох
  • аймаг дүүргийн цэцэрлэгүүдийн үзүүлэх тайлан хуралд оролцох
  • сурган хүмүүжүүлэх зөвлөгөөн, сурган хүмүүжүүлэх онол-практикийн уншлагад оролцох
  • сургуулийн өмнөх байгууллагын намрын тайлан зөвлөгөөнд оролцох
  • цэцэрлэгийн эрхлэгч нарын зөвлөгөөнд оролцох
Цэцэрлэгийн асуудлыг хариуцсан залуу мэргэжилтэн арга зүйч нарын сургалтуудад оролцох
  • ажлаа хэрхэн яаж төлөвлөхөд зааж сургах
  • цэцэрлэгийг шалгах график гаргах сургах
  • хяналт шалгалтын аргачлалд сургах
  • хүнтэй хэрхэн яаж ажиллах, хяналтын явцад гарсан дүгнэлтийг хэрхэн засах арга
  • цэцэрлэгийн эрхлэгч, хүмүүжүүлэгч багш ба хамт олны тэргүүн туршлагыг хэрхэн ажиглах, судлах, нэгтгэн дүгнэх, сурталчлах, хэрэгжүүлэх аргачлал
  • цэцэрлэгийн байцаагчийг бэлтгэхэд барилгын , санхүүгийн болон бусад мэргэжилтнүүдийг татан оролцуулах
  • цэцэрлэгийн байцаагч нарын үйл ажиллагааг дурдах биш харин үйл ажиллагаанд нь задлан шинжилж дүгнэлт өгч сургах
Хурал зөвлөгөөн семинарт цэцэрлэгийн талаар дараах асуудлыг хэлэлцдэг байх
  • Хот аймаг, дүүргийн хүүхдийн цэцэрлэгийн нэг болон таван жилийн ажлын тайлан үр дүнг дараах асуудлаар хэлэлцүүлнэ. Үүнд:
  • 1. Улсын хэмжээний хэрэгжүүлж буй хөтөлбөрийн хэрэгжилтийн ололт дутагдал, бэрхшээл түүнийг даван туулсан, гарсан үр дүн,
  • 2. Хүүхдийг эрүүлжүүлсэн ажлын тайлан үр дүн,
  • 3. Хувилбар сургалтыг явуулсан арга туршлага тайлан үр дүн,
  • 4. Хүүхдийг сургуульд бэлтгэж ерөнхий боловсролын сургуульд шилжүүлсэн тайлан үр дүн
  • 5. Шинэ хичээлийн жилийн зорилго зорилт зэрэг асуудлыг хэлэлцэх.
  • Орон нутагт хүүхдийн цэцэрлэг дундын заах аргын нэгдлийн ажлын явц байдал үр дүн, багш нарын мэдлэг боловсролыг дээшлүүлж байгаа байдал, тухай орон нутгийн арга зүйч ба цэцэрлэгийн эрхлэгч нарыг чадваржуулсан байдал зэргийг хэлэлцэх.
Жилд 2-3 удаа зөвлөгөөн семинарт тухайн цэцэрлэгийн талаар хэлэлцэх асуудал. Үүнд:
  • Цэцэрлэгийн жилийн ажлын төлөвлөгөө ба заах аргын нэгдлийн ажлын төлөвлөгөө
  • Төлөвлөгөө хийх аргачил ал дадлага /сургалт/
  • Сурган хүмүүжүүлэх уншлагад бэлтгэх, илтгэл бичих , онолын номд дүгнэлт өгөх, илтгэл бичих аргачлалд сургах
Улс, хот аймгийн  багш нарын дунд явуулдаг намрын бага хуралд оролцох.

Хүүхдийн цэцэрлэг жилд тодорхой нэгэн асуудлыг авч хэлэлцэхийн тулд долоо хоног бүрд тодорхой заах аргын асуудлыг шийдэж байх учраас  Долоо хоногийн заах аргын ажилүлгэр жишээ гаргахыг оролдов.

Жишээ нь тухай цэцэрлэг жилдээ Хүүхдийн цэцэрлэг ба гэр бүлийн нөхцөлд хүүхдийн хэл яриаг хөгжүүлэх гэсэн асуудлыг авч үзье. Энэ асуудлыг долоо хоног бүрд задлаад тодорхой нэг сэдвийг төлөвлөнө.

Үүнд: Заах аргын нэгдлийн долоо хоногт хийх ажлын төлөвлөгөө.

Сэдэв: “ Хүүхдийн цэцэрлэг ба гэр бүлийн нөхцөлд хүүхдийн хэл яриаг хөгжүүлэх”
Зорилго: Тус сэдвээр багш нарын мэдлэгийг системтэй болгох ба энэ үйл явцад эцэг эхийг татан оролцуулж хүүхдийн хэл яриаг хөгжүүлэх зөвлөгөөн аргачлал өгнө.

Долоо хоногийн гариг
  -Ажлын агуулга ба хэлбэрүүд
  -Хариуцах хүн
  -Оролцох хүмүүс
Даваа
 -Дугуй ширээний ярилцлага. “Цэцэрлэг ба гэр бүлээс хүүхдийн хэл яриаг хөгжүүлэх” сэдвийн онолын хэсэг.
-Хүүхдийн хэл яриаг хөгжүүлэх талаар гаргасан асуултад хариулах даалгавар
-Арга зүйч
-Багш нар
Мягмар
-Дунд ба бэлтгэл бүлэгт хүүхдийн хэл яриаг хөгжүүлэх нээлттэй хичээл явуулах.
-Хичээл дээр ба хичээлээс гадуур хүмүүжлийн ажил дээр хүүхдийн үг яриан дээр ажиллах аргачлал тоглоомын аргаар.
- Арга зүйч ба нийт багш нар оролцоно.
Лхагва
- “Авиаг зөв дуудах” дасгал ба семинар.
- “Өвлийн зугаа наадам” сэдвээр хүүхдүүдийн бүтээлч ажил ба өгүүллэг зохиож ярилцах
- Арга зүйч ба хэл засалч багш.
- Нийт багш ба хүүхэд оролцоно.
Пүрэв
-Эцэг эхтэй хамтран явуулах арга хэмжээ:
Нээлттэй өдөр:
-эцэг эх хэл яриа хөгжүүлэх хичээлд суух
-багш эцэг эхийн хамтарсан үйл ажиллагаа /тоглоом ба ярилцлага/
- Дээрх сэдэвтэй холбоотой хамтран самбар гаргах
- “Хүүхдийн хэл яриаг хөгжүүлэх өрх гэрийн нөхцөл дэх боломж” практик дадлага
-”Өөрийгөө танин мэдэх” сургалтын ярилцлага.
- Арга зүйч ба бүлгийн нийт багш нар.
- Бүх багш нар ба эцэг эх оролцоно.
Баасан
- Долоо хоногийн ажлын үр дүнг гаргах.
- Цай уух ярилцлага зохиох
- Арга зүйч. Бүх багш нар, эцэг эх оролцоно.
Үргэлжилнэ

No comments: